ΘΕΜΑΤΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ανακυκλώσιμα και επανασυναρμολογούμενα τουριστικά καταλύματα

Οι σύγχρονες ανάγκες για βιωσιμότητα και περιβαλλοντική ευαισθησία αποτελούν τις βασικές κατευθύνσεις της τουριστικής βιομηχανίας με σκοπό να βρεθούν καινοτόμες λύσεις με ελαχιστοποιημένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στο πλαίσιο αυτής της τάσης, καλλιεργείται η ιδέα κτιρίων που μπορούν να προσαρμόζονται ή και να μετακινούνται ανάλογα με τις ανάγκες, ώστε να αποφευχθούν οι μόνιμες κατασκευές.

Τα ανακυκλώσιμα και επανασυναρμολογούμενα τουριστικά καταλύματα αποτελούν λύση βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον και ταυτόχρονα δομές ιδανικές για οικολογικό τουρισμό.  Οι αρχές σχεδιασμού τους στηρίζονται στη φορητότητα και στην προσαρμοστικότητα και δίνουν τη δυνατότητα προσαρμογής τους σε διάφορες τοποθεσίες με ελάχιστη περιβαλλοντική επίδραση.

Πιο συγκεκριμένα τα κύρια στοιχεία του σχεδιασμού τους είναι τα εξής:

• Βιωσιμότητα

Δεδομένου ότι τα ανακυκλώσιμα και επανασυναρμολογούμενα τουριστικά καταλύματα έχουν ως στόχο την ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση, ο σχεδιασμός τους στηρίζεται στη χρήση είτε ανακυκλώσιμων υλικών, είτε βιοδιασπώμενων είτε και ανανεώσιμων. Στα υλικά αυτά περιλαμβάνονται το ξύλο, το χαρτόνι, το  ανακυκλωμένο μέταλλο ή και άλλα καινοτόμα σύνθετα υλικά με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Τα υλικά αυτά θα πρέπει να πληρούν και προδιαγραφές επαρκούς θερμομόνωσης ώστε να βελτιστοποιείται η φυσική θέρμανση και ψύξη  με στόχο το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Επιπλέον, τα καταλύματα αυτά θα πρέπει να διαθέτουν ενεργειακή αυτονομία. Αυτό επιτυγχάνεται με την ενσωμάτωση, κατά το σχεδιασμό τους, της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακούς συλλέκτες ή μικρές ανεμογεννήτριες, συστήματα συλλογής βρόχινου νερού, ηλιακά πάνελ για την παραγωγή ενέργειας και βιολογικά συστήματα επεξεργασίας λυμάτων, προκειμένου να εξασφαλίζεται η αυτονομία τους. Έτσι μέσω της ενεργειακής αυτονομίας ενός κτιρίου εξασφαλίζεται μείωση των εξωτερικών ενεργειακών απαιτήσεων αλλά και της εκπομπής ρύπων.

Τέλος, με γνώμονα την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, είναι καθοριστικής σημασίας η ένταξη του τουριστικού καταλύματος στο φυσικό περιβάλλον με την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση. Αρκετές είναι οι περιπτώσεις όπου αποφεύγεται η θεμελίωση, ώστε να μη χρειαστεί να γίνουν επιπλέον υποδομές, όπως για παράδειγμα συστήματα διαχείρισης υδάτων και αποβλήτων.

• Φορητότητα και Επανασυναρμολόγηση

Η δυνατότητα επανασυναρμολόγησης ή ακόμα και φορητότητας των τουριστικών αυτών καταλυμάτων βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στον αρθρωτό σχεδιασμό (Modular Design). Ως αρθρωτός σχεδιασμός  νοείται  η δημιουργία μιας αυτόνομης και ξεχωριστής μονάδας (module), η οποία έχει τη δυνατότητα να συναρμολογείται και να αποσυναρμολογείται με ευκολία, να μεταφέρεται και να προσαρμόζεται σύμφωνα με τις ανάγκες των χρηστών αλλά και να επαναλαμβάνεται ώστε να δημιουργείται ένας απαιτούμενος κτιριακός όγκος σύμφωνα με τον τύπο του τουριστικού καταλύματος.

Προκειμένου να μπορεί να συναρμολογείται και να αποσυναρμολογείται με ευκολία, η μονάδα είναι τύπου προκατασκευασμένη και για τη συναρμολόγηση της δεν απαιτείται χρήση εξειδικευμένων εργαλείων ή τεχνικών, καθιστώντας την ιδανική για γρήγορη εγκατάσταση και μετέγκατασταση. Επιπλέον, για την κατασκευή τους επιλέγονται ελαφριά υλικά που διευκολύνουν τόσο τη συναρμολόγηση όσο και τη μεταφορά τους.

• Δυνατότητα Προσαρμογής

Τα ανακυκλώσιμα και επανασυναρμολογούμενα τουριστικά καταλύματα αρακτηρίζονται από την ευελιξία που τους προσφέρει ο σχεδιασμός τους. Όπως προαναφέρθηκε, στόχος είναι να προσαρμόζονται εύκολα και γρήγορα ανάλογα με τις απαιτήσεις του τουριστικού καταλύματος αλλά και του περιβάλλοντος. Έτσι, οι μονάδες αυτές μπορούν να μετακινηθούν εύκολα από τη μία τοποθεσία στην άλλη, προσφέροντας ευελιξία σε περιπτώσεις που μια τουριστική μονάδα μπορεί να χρειάζεται επιπλέον δομές ακόμα και προσωρινές. Μπορούν επίσης να προστίθενται ή να αφαιρούνται  μονάδες ανάλογα με τις απαιτήσεις επισκεπτών που έχει το τουριστικό κατάλυμα ή ακόμα και με τις συγκεκριμένες συνθήκες του περιβάλλοντος. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ανθεκτικότητα στις διαφορετικές κλιματικές συνθήκες και επομένως η λειτουργικότητά τους σε ποικίλες κλιματικές συνθήκες, από θερμά και υγρά κλίματα έως ψυχρά και ξηρά.

Η δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων που έχουν τη δυνατότητα συναρμολόγησης και αποσυναρμολόγησης καθώς και πλήρους ανακύκλωσης σε περίπτωση απόσυρσης τους, μπορεί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις ολοένα και μεταβαλλόμενες ανάγκες του τουρισμού αλλά και στις περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής.